Pyrros, (
tiếng Hy Lạp: Πύρρος;
319 –
272 trước
Công nguyên) là nhà quân sự, chính trị
Hy Lạp cổ đại.
[1] Pyrros làm vua xứ
Ipiros lần đầu từ năm
306 đến
302 trước Công nguyên, lần hai từ
297 đến
272 TCN. Pyrros cũng từng chiếm ngôi vua
Macedonia trong giai đoạn
288–
284 và
273–
272 TCN.Pyrros được xem là trong những một kẻ thù mạnh nhất trong thời kỳ đầu của
chủ nghĩa đế quốc La Mã. Năm
281 TCN, Pyrros mang quân đến giúp cư dân Nam Ý chặn sự xâm lược của La Mã. Pyrros đã đánh bại quân La Mã trong hai trận lớn, nhưng bị thiệt hại rất nặng nề. Từ đó thuật ngữ "
chiến thắng kiểu Pyrros" ra đời để chỉ những thắng lợi với những tổn thất có tính huỷ diệt ở phe chiến thắng. Quân La Mã cũng bị hao tổn, nhưng họ có nguồn nhân lực dồi dào nên dễ dàng bù đắp. Năm
275 TCN, La Mã đánh bại Pyrros và buộc ông ta lui quân về Ipiros.Sau khi thua trận ở Nam Ý, dù quốc lực điêu đứng nhưng Pyrros vẫn tiến hành nhiều cuộc chiến tranh tại
Hy Lạp, nhằm tranh ngôi với vua Macedonia
Antigonos và xâm lược Sparta. Theo sử cũ, Pyrros bị một người đàn bà giết khi đang đánh phá thành phố
Argos.
[2] Pyrros được đánh gia là một trong những lãnh đạo quân sự tài ba của phương Tây cổ đại; song cũng bị phê phán vì thói ham phiêu lưu, không biết xây dựng một sách lược chính trị, quốc phòng lâu dài cho Hy Lạp trước sự bành trướng của La Mã. Ngày nay, giới nghiên cứu chủ yếu biết đến Pyrros thông qua bài viết chi tiết của sử gia La Mã
Plutarchus về cuộc đời Pyrros trong bộ "
Tiểu sử sóng đôi".
[3][4]